KÜLLÜ KÖYÜ

Ahıska'dan Amanoslara:

KÜLLÜ KÖYÜ

Sırapınar Girişinden Görünüm

Küllü,  Osmaniye'nin  35  km  uzağında,  Ama- nosların (Nur Dağları, Gâvurdağları) ikinci yük- sek tepesi olan Keldaz'ın güney doğusunda ku- rulmuş  tarihi  çok  eski  bir  orman  köyüdür.  Nur Dağları'nda  en  bol,  en  güzel  ve  çeşitli  ağaç, bitki  ve  hayvan  türlerinin  bulunduğu  4800  de- karlık bir orman alanına sahiptir. Çat, Kızlarçayı, Gökgöl, Cebel ve Tesbi köyleri; Hınzırı, Karagöz, Kızlarufacığı,  Taşlıufacık  yaylalarının  ortasında, 1024  nüfusuyla  kalabalık  bir  köydür.  Dört  ma- hallesi, beş mezrası, 12.000 dekar arazisi vardır. Halkın geçim kaynakları, çiftçilik, hayvancılık ve orman işçiliğidir. 1865-1866  yılında  Derviş  Paşa  ve  arkada- şı  Cevdet  Paşa  bir  reform  ordusu  özelliği  ta- şıyan   Fırka-i   İslahiye   ile   birlikte   Çukurova'ya ve    Gâvurdağlarına    geldiler.    Önce    Osmanlı Devleti'ne    karşı    isyancı    gözüken    derebey- lerini   sürgüne   gönderdiler.   Daha   sonra   da Gâvurdağlarında yaşayan Ulaşlı göçebe aşiret- lerini  zorla  ovalara  indirerek  iskân  ettiler.  Yeni köyler  kuruldu  ve  köylülere  tapulu  araziler  da- ğıtıldı. 1877-1878   Osmanlı-Rus   Harbi'nden   son- ra  Ahıskalı  Türklerden  bir  grup  yaşlı,  kadın, erkek  ve  çocuklar,  daha  güvenli  bir  yer  olan Anadolu'ya, Türkiye'ye geldi. Ahıska'dan  yola  çıkan  atalarımız,  önce  Ar- dahan-Posof,   Erzurum,   Erzincan,   Sivas   ve Malatya-Doğanşehir'e, oradan da Çukurova'ya, yani Cebelibereket'e (Osmaniye) geldiler. Bu  yolculuk,  on  bir  yıl  sürdü.  Bir  kısmı  Er- zurum-Pasinler    (Hasankale)'de,  bir  kısmı  da Malatya-Doğanşehir'de kaldılar. Diğer bir kol da Muş'a gitti.  Cebelibereket'e gelen Ahıskalılar, Mutasarrıfa müracaat ederek yerleşebilecek bir yer istediler. Cebelibereket  Mutasarrıfı  onları  Osmaniye'de 15 yıl bekletti. Ahıskalı Millî Güreşçimiz Bayram ve  bazıları  sıtma  hastalığından  ölünce,  bizim kiler   Çukurova   sıcağına   dayanamayacakla

düşüncesiyle, "Bizler Kafkaslardan, yaylalardan geldik.  Bu  sehilde,  sıcak  yerde  yaşayamayız. Bizlere  yer  vermezseniz,  çekip  geri  gideriz  bu- radan!"   dediler.   Cebelibereket   Mutasarrıfı   da Gâvurdağlarını  gösterdi:  "Gidin  istediğiniz,  be- ğendiğiniz yeri bulun ve yerleşin." dedi. Bir  grup  Ahıskalı,  Gâvurdağlarını  dolaştılar. Etrafı  dağlarla  çevrili,  bir  derede,  düz  bir  alan içinde, geniş bir dağ ile kayanın dibinden çıkan buz  gibi  pınar  buldular.  Etrafı  da  yerleşmeye müsaitti. Hem ormanlık hem de ekilip biçilecek arazisi vardı. Hemen gidip durumu Cebelibere- ket  Mutasarrıfına  bildirdiler:  "Güllü  denilen  yeri istiyoruz."   dediler.   Mutasarrıf,   bunların   iskân edilmelerine dair belge ve tapularını verdi. Ahıskalılar, esas adı Güllü olan, sonradan Kül- lü olarak söylenen, eskiden Ulaşlıların oturduğu bu yere yerleştiler. 1889 yılında on altı hane ola- rak Küllü'ye yerleşen büyüklerimiz, 1900 yılında Dörtyol nüfusuna kaydolarak Dörtyol'a bağlan- dılar. Küllü köyüne ilk yerleşen 16 hanenin nü- fus kayıtları şöyledir: Hacı Derviş Efendi, Eyüp, Fatma, 1278, Ahıska Molla  Yasin,  Muhtar,  Eyüp,  Fatma,  İslam, 1293, Ahıska Molla Kâhya Oğlu Şerif, 1278, Ahıska

Hurşid Oğlu Kamil Ağa, 1270, Ahıska Molla Yusuf, 1259, Ahıska Derviş Çavuş, 1273, Ahıska Ferhat, 1263, Ahıska Molla Esad Oğlu Züher, 1280, Ahıska Molla Esad Oğlu Bilal, 1293, Ahıska Süleymanoğlu Şakir Ağa, 1260, Ahıska Kahramanoğlu Hasan, 1275, Ahıska Azizoğlu Kahraman, 1295, Ahıska Kel Ahmed Oğlu Şaban, 1283, Ahıska Salih Oğlu Hüseyin, 1278, Ahıska Salih Oğlu Hamid, 1293, Ahıska Veli Oğlu Arslan, 1304, Ahıska. 1918  yılında  başlayan  Millî  Mücadele  döne- minde  Dörtyol'un  millî  kahramanı  Kara  Hasan Paşa  ile  silah  arkadaşları  olan  çeteleri,  Kuva- yi  Milliyecileri,  Küllü  köyü  muhtarı  Molla  Yasin ve  köylüler  evlerinde  ağırladılar  hatta  köyün karargâh olmasını sağladılar. Ahıska'dan kucak- ta bebek olarak yola çıkan Molla Yasin, 1920'li yıllarda  köyde  muhtar  olmuştu.  Küllü'deki  evi- nin bir odasını Dörtyol'un Millî Mücadele Kahra- manı Kara Hasan Paşa ve eşine verdi. Evli çe- teler Küllü'deki evlerde, bekâr olanlar ise cami bodrumlarında    ve    mağaralarda    kalıyorlardı. Millî Mücadele tarihinde Küllü köyü halkının çok önemi ve unutulmaz bir yeri vardır.

Ahıska'dan  Küllü'ye  gelen  atalarımız  cami için vakıf kurmuşlar. Dağlarda ve derelerdeki sa- hipsiz ceviz ağaçları camiye bağlanmış. Köyün çarşısındaki  köylü  tarafından  yaptırılan  dükkân ve kahvehaneler de her yıl köy muhtarlığı tara- fından cevizler ve dükkânlar açık artırmayla bir yıllığına  satışı  yapılır.  Kira  paraları  camiye  har- canır. Ayrıca  köyümüzün  büyükleri  bir  kural  koy- muşlar:  Köyde  seçimlerde  kimse  aday  olmaz. 20-25  sülâleden  birer  kişi  seçilir  ve  bir  araya gelirler.  Kimin  muhtar  olacağını  seçer  ve  karar verirler. Seçimde herkes o adaya oy verir. Küllü  köyünün  şoförleri  özel  eşya  taşıması dışında arabalarına aldıkları yolculardan, "Allah razı  olsun  desinler  yeter"  anlayışıyla  kesinlikle para  almazlar.  Köyde  yapılacak  bir  işe  imece usulü  herkes  yardımcı  olur.  Cenaze,  düğün  ve bayramlara  bütün  köylü  katılır.  Köylü  kadınlar da düğün yemeği ve tarhana yapma, ceviz, fa- sulye, çilek toplama gibi işlere yardımcı olurlar. Komşu komşuya yemek verir. Ramazanda kar- şılıklı iftar yemeğine davetler yapılır. Köyümüzde  Ahıska'dan  gelen  şu  yemekler hâlâ  yapılmaktadır:  Bazlama,  xınkal,  bişi,  xaşo, cadi, kelecoş, papa, puşuruk ve tutmaç. Dinî  bayramlarda  namazdan  sonra  cami  dı- şında önce yaşlılar ve hastalar dizilir. Camiden çıkanlar  bayramlaşarak  sıraya  geçer  ve  uzun halkalar   meydana   getirirler.   Herkes   birbiriyle

bayramlaşmış  olur.  Topluca  mezarlığa  gidilir, 

dualar  edilirdi.  Evdeki  bayramlaşmadan  sonra    en  yakın  komşu,  hısım  ve  akrabalar  ile  bütün     köylülerle bayramlaşma yapılır. Hastalar ziyaret

edilir, çocuklar sevindirilir. Küllü'de eskiden, düğünlerde kartal ve deve oyunları  oynanırdı.  Davullarla  halaylar  çekilir, oynayanlara  kız  evi  tarafından  işlemeli  mendil dağıtılırdı.  Gelin,  kız  evinden  atlarla  getirilirdi. Gelin,  ölümü  hatırlasın  diye  mutlaka  mezarlık- tan geçirilirdi. Mezarlıkta dualar okunurdu. Davul ile halay çekilirken şu türkü söylenirdi: Dama vurdum bir tepik güzeller, Damın duvarı kepik güzeller,

Gız seni alırım amma güzeller, Korkarım eller öpük güzeller. Hey güzeller güzeller güzeller Gerdana gül düzerler güzeller. Daş dönmüyor dönmüyor güzeller Gelin ata binmiyor güzeller Daş dönücü dönücü güzeller Gelin ata binici güzeller. Hey güzeller güzeller güzeller Gerdana gül düzerler güzeller. Galadan iniş mi olur güzeller Ham demir gümüş mü olur güzeller Akşamdan söz verip de güzeller Sabaha dönüş mü olur güzeller. Galadan iniyordum güzeller Çevirsen yanıyordum güzeller Aşkından kibrit oldum güzeller Üfürsen yanıyordum güzeller. Gelin  indikten  sonra  sıra  bayrak  indirilme- sine   gelirdi.   Bayraklar   silâhla   düşürülmeden erkeklere düğün yemeği verilmezdi. Yüksek bir ağaca, uzun bir sırık üzerine asılı bez parçaları ile soğanı birlikte düşüren tüfeğini sağdıcın boy- nuna  asar  ve  hediyesini  alırdı.  Sonra  topluca düğün yemeği yenirdi. Düğün yemeği olarak fa- sulye, etli börek, sarma, pilav, bişi ve xaşo yapı- lırdı. Yatsı namazından sonra gelin ile damadın nikâhı kıyılırdı. Gelin kayınbabasıyla sesli olarak konuşmazdı (saygıdan dolayı). Senelerce sesli konuşmayan gelinler vardı. Köyümüz    Dörtyol'a    bağlı    bir    köy    iken, 1950   yılından   itibaren   Osmaniye'ye   bağlan- dı.  Küllü  köyü  Gaziantep,  Hatay  ve  Osmaniye vilâyetlerinin  Amanoslarda  kesiştiği  üç  sınırın ortasında  bulunmaktadır.  Yani  Osmaniye  ilinin bir uç kalesidir Küllü. Karakol, okul ve sağlık ocağı olmayan, eko- nomik zorluk ve terör sıkıntısı çeken Küllü köyü halkı,  her  yıl  dört  ay  kadar  köyünde  kalmakta, sonra Osmaniye ve Dörtyol'a taşınmaktadırlar. Kaleme Alan      Kadir ASLAN Yayınlayan Ubeyt  ÇETİL

Orjinali

https://docs.google.com/file/d/0B9ZjhM0Tw9VnV2pnV0NCVlRQU0E/edit?usp=drive_webKüllü KÖYÜ